Fırat Bulut
BİNGÖL – Tarım ve Orman Bakanlığı 13. Bölge Müdürlüğü, Bingöl’deki devlet avlaklarında dört yaban keçisi ve bir çengel boynuzlu dağ keçisinin avlanması için 31 Haziran 2021 tarihinde ihale açtı. Hayvan hakları savunucularının yargıya taşıdığı av ihalesi, Erzurum 1.İdari Mahkemesi kararıyla kamu yararına, Bern Sözleşmesi hükümlerine, ulusal mevzuata ve evrensel hukuka uygun olmadığı gerekçesi ile iptal edildi. Bunun üzerine bakanlık, Danıştay’a temyiz başvurusunda bulundu.
Başvuruyu değerlendiren Danıştay 13. Dairesi, bakanlığın itiraz gerekçelerini yerinde görmeyerek reddetti.
‘DANIŞTAY KARARI EMSAL KARARDIR’
Danıştay kararında, yaban hayvanlarının sayıları, avlanacakları sahalara ve avlanmanın sonuçlarına ilişkin somut ve kapsamlı bir çalışma yapılmadığına dikkat çekilerek av ihalesinin hukuka aykırı olduğu ve temyize konu mahkeme kararında isabetsizlik bulunmadığına yer verildi. Danıştay, hukuki değerlendirmesinde av ihalesine konu türlerin bakanlığın hazırladığı koruma altına alınan hayvanlar listesinde de yer aldığını hatırlattı. Av kotalarının belirlenmesi, av sahası, sahadaki hayvan yoğunluğu sayısı gibi analiz, raporların bilimsel verilere göre yapılmadığı tespitine yer verdi.
Hayvan hakları savunucuları Askar Altınöz ve Güler Öztürk’ün açtığı davanın gönüllü avukatlığını yapan avukat Özlem Kaya, kararın sevindirici olduğunu belirtti. Kaya sonuçla ilgili “Beklediğimiz bir karardı. Bu kararla 2021 yılı av talimatnamesi ile Bingöl ilinde avlanması planlanan dağ keçilerinin avlanamayacağı kesinleşti. Danıştay kararı emsal karardır. İlk derece mahkemelerine yol gösterecek bir karardır” dedi.
‘ERZİNCAN’DA AVLANMA GERÇEKLEŞTİ’
Her yıl yayımlanan av talimatnamesi ile av kotası belirlenerek ihaleler gerçekleştirildiğini genel av talimatnamesi iptal edilmediği sürece il bazında avlanmaların devam edeceğini söyleyen Kaya, “Bingöl, Erzurum ve Erzincan’daki ihalelerin iptal edilmesi için dava açtık. Erzurum dosyasında İdari mahkeme ihaleyi iptal etti, bakanlığın temyiz başvurusu henüz sonuçlanmadı. Erzincan’da birkaç dağ keçisinin avlanması sonrası yürütmeyi durdurma kararı çıkarabildik. Sanırsam dört ya da altı dağ keçisini kurtarabildik. Erzincan İdari Mahkemesi’nde açtığımız dava henüz sonuçlanmadı. Bu yıl genel av talimatnamesinin iptali için de dava açtık ancak henüz karar verilmedi” diye konuştu.
‘BAKANLIK AV İHALELERİ İLE UĞRAŞMAYI BIRAKMALI’
Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü 13. Bölge Müdürlüğü, 2021-2022 av sezonu için belirlediği kotalar ile yetki ve görev sınırları içerisinde yer alan Bingöl, Erzurum ve Erzincan illerinde onlarca yaban ve dağ keçisinin para karşılığında öldürülmesinin önünü açan ihaleler gerçekleştirdi. Hayvan hakları savunucusu Güler Öztürk ile birlikte her üç ildeki av ihalelerinin iptal edilmesi için dava açan veteriner hekim Askar Altınöz, Danıştay’ın kararını olumlu bulduğunu belirterek bakanlığa yargı kararlarını esas alması çağrısı yaptı. Avlanmanın kamu eliyle yapılmak istenmesinin kabul edilebilir bir tarafı olmadığını söyleyen Altınöz “Milli Parklar Müdürlüğü kendi kanunlarını çiğniyor. Bir taraftan milli park ilan ediyor diğer taraftan milli parklarda av düzenliyor. Danıştay doğru bir karar vermiştir. Sadece Bingöl değil, tüm Türkiye’de av ihaleleri iptal edilmelidir, bu konuda netiz” ifadelerini kullandı.
Avlanmaya karşı toplumda belli bir duyarlılık oluştuğunu belirten Altınöz, bakanlığın avlanma konusunda ısrar etmesini eleştirerek “Bakanlık yaban hayatını koruması gerekirken, yurtdışındaki avcılarla bizzat temas kurup ‘gelin benim ülkemde avlanın’ diyor, teşvik ediyor; üstelik bunu milli parklarda yapıyor. Ben kendi ülkemde av yapılmasını istemiyorum. Bakanlık av ihaleleri ile uğraşmayı bırakıp Türkiye’ye farklı türlerin nasıl kazandırılacağı, yaban hayatının nasıl zenginleştirileceği ile ilgilenmeli. Doğal hayatın devamlılığı için çaba sahibi olmalıdır. Her şeyden önce mahkeme kararlarına uymalı, av ihalesi iptal kararlarına rağmen her yıl yeniden av kotası belirlemekten, av ihalesi gerçekleştirmekten vazgeçmelidir” dedi.