36 yıldır o koku hala devam ediyor

“Daye behna sêvê tê (Anne elma kokusu geliyor.)” 36 yıldır o koku devam ediyor.

16 Mart 1988 yılında tarihe kara bir leke olarak geçen Halepçe Katliamında binlerce mazlum Kürt, Saddam Hüseyin’in emriyle kimyasal silahların hedefi oldu.

Bu katliam, Hiroşima ve Nagazaki’den sonra yapılan en vahşi katliam olarak tarihe geçti. Bütün dünyanın sessiz kaldığı katliamın üzerinden tam 36 yıl geçmesine rağmen o günkü vahşet ve katliam hafızalardaki yerini halen koruyor.

Çocuklar, “Daye behna sêvê tê (Anne elma kokusu geliyor.)” demelerinin ardından tek tek serçe gibi düşmüşlerdi yere…

Halepçe Katliamı’nın öncesi

Kürtler, Suriye ve Irak’ta Sosyalist-Baasçıların, Türkiye’de ırkçı faşist yönetimler ve İran’da ise Şah Rejiminin zulümlerine maruz kaldı. Bu dört parçada tüm insani haklarından mahrum bırakılarak yaşayan Kürtler, tarih boyu büyük acılar yaşadı ve halen devam ediyor.

Yıl 1979… Irak’ta Fransız Ulusal Sosyalist Mişel Eflak’ın talebesi ve aynı zamanda fikri evladı Saddam Hüseyin El- Tikriti yönetimi ele aldı. Irak’ta bulunan Kürtler, Saddam döneminde de başta asimile politikaları olmak üzere birçok sorunla karşı karşıya kalıyordu.

Saddam, Kimyasal Ali lakaplı Ali Hasan El Mecit’i Kürd Bölgesi’nden sorumlu komutan olarak atadı. Kimyasal Ali, Kürd Bölgesi’nde giriştiği Enfal Operasyonu kapsamında acımasız bir şekilde Halepçe şehrine ve köylerine kimyasal bomba yağdırdı. Bu kimyasal bombalar 5 binden fazla insanın hayatını kaybetmesine, 7 binden fazla insanın da yaralanmasına neden oldu. Binlerce insan yerini yurdunu terk ederek göç etmek zorunda kaldı.

Elma kokusuyla gelen ölümün adı: Halepçe

Ölüm; çaresiz, eli kolu bağlı Halepçe halkının üzerine kara bir bulut gibi çöktü. Halepçe, üst üste yığılmış cesetler, çürümüş insan bedenleri ve ağzı açık olarak hayatını kaybetmiş çocuklar ile bir ölüm tarlasına dönüştü. Halk şaşkındı, ne yapacağını bilemiyordu. Kimisi ailesi ile birlikte evde kimisi sokakta geziniyor, rutin yaşamlarını idame etmeye çalışıyorlardı. Ama zehir tüm vücutlarına aniden yayılmıştı.

Ölümün, onları ansızın yakalayacağından habersizlerdi. Kullanılan kimyasal silah; deriye, gözlere, boğaza ve akciğere büyük zarar veren Hardal ve Sarin gazından oluşmaktaydı. Elma kokulu kimyasal gazı teneffüs edenler, ciğerlerine dolan bu zehre teslim oluyordu.

Uzmanlar Hardal gazının etkilerini şöyle dile getiriyor: “Nagazaki ve Hiroşima’da iyonlaşan atomların tersine Hardal gazı gelecekteki nesil için de inanılmaz zararlar taşıyor. 10 yıl sonra bile insanlar çeşitli acılar çekiyor. Özellikle uzun vadede DNA üzerinde yaptığı zararları var.”

İnsan bedenini eriten, sinir sisteminin çökmesine ve bel kemiğinin kırılmasına sebep olan gazdan dolayı insanların yavaş yavaş acı çekerek ölmesine tüm dünya tanık oldu. Halepçe, insanlık tarihinin en acılı günlerinden birini yaşadı. Halepçe katliamında, önce insanlar öldü sonra da insanlık öldü.

17 Mart’a kadar aralıklarla süren saldırılarda ölenlerin sayısı hâlâ bile net değil. Birçok kuruluşun kabul ettiği ortak sonuç; çoğu kadın ve çocuk en az 5 bin kişinin öldüğü, 14 bin 765 kişinin de yaralandığı yönünde. Ancak savaştan sonra kasabaya giden yabancı gözlemciler, sayının çok daha fazla olduğu görüşünde.

O gün yaşananların canlı tanığı Gazeteci Ramazan Öztürk ise şunları söylüyordu: “Batı biliyordu orada ne olup bittiğini. Ama işine gelmiyordu çünkü destekliyordu. Dünya Halepçe’de gerekli tepkiyi gösterseydi Saddam Kuveyt’e girmeyecekti. Sırplar Bosna’da ve Kosova’da yaptıkları katliamlara cesaret edemeyecekti.”

Tarih sayfaları zalimlerin hazin sonuyla dolu

Tarihin hiçbir döneminde Zulümle abad olunmadı. Bir zamanlar Saddam’a her türlü desteği veren AB(D), daha sonra onu kullanım tarihi geçmiş malzeme muamelesine tabi tuttu. Kendisine efendileri tarafından verilen kimyasal silahlar, onun ülkesinin işgaline ve sonunun gelmesine neden oldu. ABD’nin Irak işgaliyle devrilen Saddam Hüseyin, Halepçe davasından hüküm giymeden, Duceyl kasabası davasından çıkan kararla 30 Aralık 2006 tarihinde asılarak idam edildi. ‘Kimyasal Ali’ lakaplı Mecit ise Halepçe ve diğer bölgelerde insanlığa karşı suç işlemek ve soykırım suçlarından idama mahkûm edilerek, 25 Ocak 2010 tarihinde infazı gerçekleştirildi.

Saddam Hüseyin ve diğer tüm zalimler, tarihin karanlık sayfalarında ibretlik yerlerini alırlarken, onların akıbetinden ders almayan niceleri de emperyalistlerin boyunduruğu altına girmeye devam ediyor.